Soru 1: Kadın konukevi nedir?
Kadın konukevleri, fiziksel, duygusal, cinsel, ekonomik ve sözlü istismara veya şiddete uğrayan kadınların, şiddetten korunması, psiko-sosyal ve ekonomik sorunlarının çözülmesi, güçlendirilmesi ve bu dönemde kadınların varsa çocukları ile birlikte ihtiyaçlarının da karşılanmak suretiyle geçici süreyle kalabilecekleri ve kadın konukevi, sığınmaevi, kadın sığınağı, kadınevi, şefkatevi ve benzeri adlarla açılmış ya da açılacak yatılı sosyal hizmet kuruluşlarıdır.
Kadın konukevlerinden hizmet alan kadınların durumlarının, aileleri ya da eşleri ile olan anlaşmazlıklarının incelenmesi ve sorunlarının giderilmesine yönelik mesleki çalışmalar yapılmaktadır. Söz konusu kadın ve beraberindeki çocuklarına doğrudan ya da ilgili kurumlara yönlendirmek suretiyle güvenlik, danışmanlık, tıbbi destek, geçici maddi yardım, kreş, mesleki eğitim kursu, grup çalışmaları, sosyal, sanatsal ve sportif faaliyetler vb. alanlarda destek sunulmaktadır.
Soru 2: Kadın konukevlerinde ne gibi hizmetler sunulmaktadır? Odalarda kaç kişi kalmaktadır? Kapasitesi kaç kişiliktir?
Kadın konukevlerinde kadınların durumlarının, aileleri ya da eşleri ile olan anlaşmazlıklarının incelenmesi ve sorunlarının giderilmesine yönelik mesleki çalışmalar ile birlikte kadın ve çocuklara doğrudan ya da ilgili kuruluşlara yönlendirmek suretiyle güvenlik, danışmanlık, tıbbi destek, geçici maddi yardım ve kreş, mesleki eğitim kursu, grup çalışmaları, sosyal, sanatsal ve sportif faaliyetler vb. alanlarda destekler meslek elemanları tarafından yürütülen çalışmalar kapsamında sunulmaktadır.
Kadın konukevlerinin fiziki yapısına göre oda sayısı ve kapasite belirlenmektedir. Hali hazırda Bakanlığımız, Belediyeler ve STK’lara bağlı çalışan kadın konukevleri de dâhil olmak üzere toplam 143 kadın konukevi 3.444 kapasite ile hizmet vermektedir.
Soru 3: Kadın konukevine girdiğimde istediğim zaman çıkabilir miyim?
Şiddet mağduru kadın hakkında ihtiyaç duyulması halinde koruyucu ve önleyici tedbir kararları alınmakta olup gerekli rehberlik hizmeti sunulur ve talep edildiğinde aydınlatılmış rıza formu doldurtularak çıkış işlemi yapılır.
Soru 4: Herhangi bir geliri ve işi olmayan kadınlar kadın konukevinden ayrıldıktan sonra iş ve gelir desteği sağlanıyor mu?
Kadın konukevlerinin amacı, kuruluşa kabul edilen kadınların şiddetsiz bir ortamda, yaşadıkları travma ile başa çıkabilmeleri, yeniden sağlıklı ilişkiler sürdürebilmelerine destek olmak üzere mesleki çalışmalar yapılarak kadın konukevlerinden ayrıldıktan sonra yaşamlarını kendi talepleri doğrultusunda sürdürmelerini sağlamaktır. Bu doğrultuda Şiddet Önleme ve İzleme Merkezlerinde 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamında, şiddet mağduruna yönelik barınma hizmeti, geçici maddi yardım, rehberlik ve danışmanlık hizmetleri, hayati tehlikenin bulunması halinde geçici koruma altına alınmasının takibi ve izlenmesi, kreş yardımı, hukuki destek, tıbbi destek, eğitim-öğretim konusunda destek, iş bulma ve benzeri konularda rehberlik etmek ve meslek edindirme kurslarına katılmasına yönelik faaliyetlerde bulunulması gibi konularda hizmetler sunulmaktadır.
Soru 5: Kadın konukevinde kalan kadın vatandaşlara ne kadar harçlık verilir?
Kadın konukevinden hizmet alan kadınların temel ihtiyaçları karşılanmaktadır. Ancak hiçbir geliri olmayan kadınlara özel ihtiyaçlarını karşılamak üzere sosyal hizmet desteği olarak bulundukları ilin koşullar ve ilgili komisyonun belirlediği miktarda harçlık verilir.
Soru 6: Şiddet mağduru olmayan vatandaşlar barınma amaçlı kadın konukevinde kalabilir mi?
Şiddet mağduru olmayan, ancak yüksek can güvenliği riski altında bulunan kişiler kadın konukevinde hizmet alabilmektedir. Ayrıca barınma talebine yönelik gerekli danışmanlık hizmeti ŞÖNİM/ ASPİM tarafından verilir.
Soru 7: Kadın konukevinde kalan kadınların özel ihtiyaçları karşılanıyor mu? (Çamaşır yıkama, kişisel sağlık ürünleri temini vb.)
Kadın konukevlerinin açılması ve işletilmesi hakkında yönetmelik kapsamında kadın konukevinden hizmet alan kadınların temel ihtiyaçları karşılanmaktadır.
Soru 8: Kadın konukevinde kalan kadının sağlık problemlerinde nasıl bir yol izleniyor?
Sosyal güvencesi olmayan kadın ve beraberindeki çocuklar ücretsiz sağlık hizmetinden yararlanır.
Soru 9: Kadın konukevinden ayrıldıktan sonra tekrar geri dönebilir miyim?
Kadın konukevi hizmeti sonrası; şiddet ve risk oluşması halinde dönebilir.
Soru 10: Kadın konukevinde kaldığımız süre içerisinde dışarıda bir iş bulup çalışabilir miyiz?
Konukevi Müdürlüğü tarafından yapılacak değerlendirme neticesinde izin verilir.
Soru 11: Kadın konukevinde kaldığımız süre içerisinde, kurum içerisinde temizlik, yemekhane vb. işlerde çalışma zorunluluğu var mıdır?
Kadın konukevleri bakım hizmeti değil geçici barınma hizmeti vermektedir. Kadın konukevi hizmetlerinin en iyi şekilde yürütülebilmesine amacına yönelik olarak hazırlanan programların ve işbölümünü yerine getirmek üzere, kadınlar kullanımlarında olan mekânların temizliğine katkı sağlar. Ancak idare tarafından hizmet alan kadınların hastalık ve engellik durumu göz önünde bulundurulur.
Soru 12: Şiddet mağduru kadınlar kadın konukevine nasıl kabul edilmektedir?
Konukevine kabulünü isteyen kadınlar il müdürlüğüne, ŞÖNİM’e, benzeri görevleri yapan kamu kurum ve kuruluşlarının ilgili yönlendirici birimlerine veya kolluğa başvurabilirler. Kadınların konukevine doğrudan başvuruları kabul edilemez. Konukevine kişisel olarak yapılan başvurular ŞÖNİM’e yönlendirilir. Konukevine kabulde kadınlardan herhangi bir belge istenmez. Konukevi yönetimi, resmi kimlik belgesi olmayan kadınların kimlik belgesi edinme işlemlerine destek olur.
Soru 13: Şiddet mağduru kadınlar kadın konukevinden ne kadar süre ile hizmet alabilirler?
Konukevinde kalma süresi, kadının ilk kabul birimine kabul tarihinden itibaren altı aydır. Kalış süresi, kadınların güçlenme süreci değerlendirilerek gerekli hallerde uzatılır. Uzatma süresi, sosyal çalışmacı ile çocuğu var ise çocuk gelişimcinin görüşü alınarak, değerlendirme komisyonu tarafından belirlenir.
Soru 14: Şiddet mağduru kadınların kadın konukevinden ayrıldıktan sonra alabileceği maddi destekler nelerdir?
Kadın konukevi hizmetinden yararlanmakta iken kendi istekleri doğrultusunda ayrılan kadınlara ve varsa beraberindeki çocuklarına, yapılan değerlendirme ve ihtiyaçları doğrultusunda Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları ile belediyeler tarafından ekonomik destek, rehberlik ve danışmanlık hizmeti, iş ve meslek edindirme kurslarına katılmasına yönelik yönlendirme, psiko-sosyal ve ekonomik sorunlarının çözümünde yardım ve danışmanlık, adli yardım hizmetlerine ulaşılabilirliğini sağlamak amacıyla hukuki destek sağlanmaktadır.
Ayrıca kadın ve beraberindeki çocukları için İl Müdürlüklerimiz kanalıyla, il ve ilçelerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarından, özellikle can güvenliği riski nedeniyle başka ile nakil edilen kadın ve çocuklarının ulaşım giderleri başta olmak üzere acil olarak ihtiyaç duyulan farklı giderlerin yanı sıra kira yardımı, ev eşyası yardımı gibi destekler de verilmektedir.
Bunun yanı sıra 6284 sayılı Kanun kapsamında şiddet mağduruna yönelik olarak geçici maddi yardım yapılması yönünde mülki idare amirliği ve aile mahkemesi hâkimliği tarafından karar verilebilir. Söz konusu makamlara bu yönde karar verilmesi istemiyle Bakanlık birimleri talepte bulunabilmektedir.
Soru 15: Kadın konukevinden ayrılan kadınların çocukları için yapılan kreş destekleri 4 ay sonrasına uzatılabiliyor mu?
6284 Sayılı Kanun kapsamında gerekli olması halinde, korunan mağdurun çocukları varsa çalışma yaşamına katılımını desteklemek üzere kreş desteği tedbiri uygulanmakta ve ihtiyacın devam etmesi halinde yeni tedbir kararı alınarak 4 aylık süre 4’er aylık periyodlar halinde uzatılabilmektedir.
Bunun yanı sıra “Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri İle Özel Çocuk Kulüplerinin Kuruluş ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmeliği”n 50. Maddesi kapsamında; Kuruluşların kapasitelerinin yüzde üçü, il müdürlüğünce tespit edilecek çocukların ücretsiz yararlanması için ayrılmaktadır. Ücretsiz kontenjan kapsamında ekonomik gücü yeterli olmayan ailelerin çocukları ile ekonomik güçlük içindeki anne veya babası vefat etmiş çocuklar, tek ebeveyni ile yaşayan çocuklar, engelli ebeveyni olan çocuklar, kadın konukevinde bulunan veya ayrılan kadınların çocukları düzenlenecek sosyal inceleme raporuna göre kreş desteğinden faydalanabilmektedir.
(Bakınız: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/04/20150430-4.htm)
Soru 16: 12 yaşından büyük erkek çocuğu/engelli çocuğu olduğu için kadın konukevinde kalamayan kadınlara kira desteği ya da farklı bir sosyal destek sağlanıyor mu?
12 yaş üstü erkek çocuğu olan ya da engelli çocuğu olan şiddet mağduru kadınların çocukları ile birlikte, kadın konukevinin fiziki imkânlarına göre uygun bir bölümde barınmaları sağlanmaktadır. Binada ayrı bir bölüm olmaması halinde çocukların, aynı ilde bulunan Bakanlığımız Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ne bağlı olan yaşına uygun bir kuruluş da barınmaları sağlanmakta ya da ilde kamu kurumlarına ait tesislerde anne ile birlikte barınmaları sağlanmaktadır
Kadın konukevi hizmetinden yararlanmakta iken kendi istekleri doğrultusunda ayrılan kadınlara ve varsa beraberindeki çocuklarına yapılan değerlendirme sonucunda; kadın ve beraberindeki çocukları için mevzuat kapsamında verilen desteklerin yanı sıra İl Müdürlüklerimiz kanalıyla, il ve ilçelerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarından, özellikle can güvenliği riski nedeniyle başka ile nakil edilen kadın ve çocuklarının ulaşım giderleri başta olmak üzere acil olarak ihtiyaç duyulan farklı giderlerin yanı sıra kira yardımı, ev eşyası yardımı gibi destekler de verilmektedir.
Soru 17: Kadın konukevinde kalan yakınına dair bilgi almak isteyen ya da görüşmek isteyen kişilerin başvuru yapabileceği yollar nelerdir?
BİMER, CİMER ve KSGM ’den dilekçe başvurusu ile bilgi alınabilir
Soru 18: Kadına yönelik şiddet/istismar çağrılarında nasıl müdahale edilmektedir?
Kadına yönelik anlık şiddet/istismar varsa Alo 183 Hattı olarak vaka hakkında detaylı bilgileri alarak emniyet veya jandarma birimlerine telefon ile durum iletilmektedir. Eş zamanlı olarak vakanın bulunduğu ildeki Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerinde görevli Acil Müdahale Ekip Sorumluları ile irtibata geçilerek vaka ona da bildirilmektedir.Kolluk birimleri ve Acil Müdahale Ekip Sorumluları işbirliği halinde vakaya acil müdahale etmektedir. Sonrasında vaka hakkında detaylı sosyal inceleme yapılarak kadının uygun sosyal hizmet modelinden faydalanması sağlanmaktadır. 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında koruyucu veya önleyici tedbir kararları alınmaktadır. (Örneğin kadının geçici korunma altına alınması, barınma imkanı sağlanması, geçici maddi yardım yapılması, çocuğu varsa kreş desteği sağlanması, kimlik bilgilerinin gizlenmesi gibi koruyucu tedbir kararları veya eşinin evden uzaklaştırılması, silahı varsa kolluğa teslim etmesi vb. önleyici tedbir kararları alınmaktadır. Her vaka kendi özelinde değerlendirilmekte olup, hangi kadın hakkında hangi tedbirlerin alınacağı sosyal inceleme raporu ile belirlenmektedir.)
Soru 19: İstismar, ihmal ve şiddete maruz kalan bir kadına Aile Bakanlığı tarafından ne gibi destekler sunulmaktadır?
6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun yürürlüğe konularak yasal altyapı güçlendirilmiş, kurumsal hizmet birimlerinin geliştirilmesi konusunda önemli adımlar atılmıştır. Bu kapsamda Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri (ŞÖNİM) hizmet vermeye başlamıştır. Bu merkezlerde şiddet mağduruna yönelik “barınma hizmeti, geçici maddi yardım, rehberlik ve danışmanlık hizmetleri, hayati tehlikenin bulunması halinde geçici koruma altına alınmasının takibi ve izlenmesi, kreş yardımı, hukuki destek, tıbbi destek, istihdama yönelik destek, eğitim-öğretim konusunda destek” gibi konularda hizmetler sunulmaktadır.
22 Mart 2018 itibariyle, 68 İlde hizmetlerini sürdüren Şiddet Önleme ve İzleme Merkezlerinin (ŞÖNİM), 81 ilde yaygınlaştırılması faaliyetleri sürdürülmektedir. ŞÖNİM bulunmayan illerde ise koruyucu ve önleyici hizmetler Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri tarafından gerçekleştirilmektedir.
Bakanlığımıza bağlı kadın konukevlerinde fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik şiddet mağduru kadınlar ve beraberindeki çocuklarına ihtiyaç halinde süreli barınma hizmeti verilerek gerekli koruyucu önleyici hizmetlerden faydalanması sağlanır. Kadın konukevlerinden hizmet alan kadınların durumlarının, aileleri ya da eşleri ile olan anlaşmazlıklarının incelenmesi ve sorunlarının giderilmesine yönelik mesleki çalışmalar yapılmaktadır. Söz konusu kadın ve beraberindeki çocuklarına doğrudan ya da ilgili kurumlara yönlendirmek suretiyle güvenlik, danışmanlık, tıbbi destek, geçici maddi yardım, kreş, mesleki eğitim kursu, grup çalışmaları, sosyal, sanatsal ve sportif faaliyetler vb. alanlarda destek sunulmaktadır.
Soru 20: Şiddet, ihmal ve istismara maruz kalan bir kadına psikolojik olarak yıpranmaması için hangi işlemler yapılmaktadır?
Şiddet mağduru kadın ve beraberindeki çocukların öncelikle güvenliklerinin sağlanması, ekonomik, hukuki, sosyal ve psikolojik açıdan desteklenmesi ve güçlendirilmesi esastır. ŞÖNİM’lerde hizmetin etkin bir biçimde sunumunda sosyal çalışmacı, psikolog, çocuk gelişimcisi, sosyolog ve psikolojik ve rehberlik danışmanlık bölümü mezunu meslek elemanları yarı zamanlı/tam zamanlı görev yapmaktadır. ŞÖNİM’lerde şiddet mağduru ve beraberindeki çocuklar ile görüşme yapılması, raporların hazırlanması, uygun görülen hizmetlerin sunumu ile sorunun çözümüne ilişkin rehberlik hizmetlerinin ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla koordineli bir biçimde yürütülmesi ve sonuçların izlenmesi sağlanmaktadır. Ayrıca hâkimin isteği üzerine; kişinin geçmişi, ailesi, çevresi, eğitimi, kişisel, sosyal, ekonomik ve psikolojik durumu hakkında ayrıntılı sosyal araştırma raporu hazırlanmaktadır.
Bakanlığımıza bağlı kadın konukevlerinden hizmet alan kadınlara; kadın konukevlerinde görevli meslek elemanları (Psikolog, Sosyal Çalışmacı v.b) tarafından gerekli psiko-sosyal destek verilmekte olup, ihtiyaç duyulması halinde devlet ve üniversite hastanelerinin psikiyatri servislerinden destek sağlanmaktadır. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri ve Sosyal Hizmet Merkezleri, ŞÖNİM’lerin bulunmadığı yerlerde şiddete mağdurlarına yönelik danışmanlık, rehberlik ve sosyal destek hizmetleri vermektedir.
Soru 21: Şiddet önleme ve izleme merkezi(ŞÖNİM) nedir?
ŞÖNİM'ler, şiddetin önlenmesi ile koruyucu ve önleyici tedbirlerin etkin bir biçimde uygulanmasına yönelik güçlendirici ve destekleyici danışmanlık, rehberlik, yönlendirme ve izleme hizmetlerinin verildiği, yeterli ve gerekli personelin görev yaptığı ve tercihen kadın personelin istihdam edildiği, çalışmaların yedi gün yirmi dört saat esasına göre yürütüldüğü merkezlerdir. İllerde ŞÖNİM teşkilatlanması tamamlanıncaya kadar Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri Hakkında Yönetmelik kapsamında kendilerine verilen görevler İl Müdürlükleri tarafından yürütülmektedir.
Soru 22: ŞÖNİM'lerde ne tür hizmetler verilmektedir?
ŞÖNİM’lerde şiddetin önlenmesi ile koruyucu ve önleyici tedbirlerin etkin olarak uygulanmasına yönelik izleme çalışmaları yapılır ve destek hizmetleri verilir. Bu kapsamda psiko-sosyal destek hizmeti, hukuki destek hizmeti, eğitim ve mesleki destek hizmeti, sağlık destek hizmeti, ekonomik destek hizmeti ile önleyici hizmetler doğrudan ya da ilgili kurum ve kuruluşlara yönlendirme suretiyle sunulmaktadır.
Soru 23: Kadının ve ailenin korunmasıyla ilgili çalışmaları yürütmek ve koordine etmek hangi Bakanlığın görevidir?
Kadının ve ailenin korunması sürecinde disiplinler arası bir yaklaşımla çalışmaların yürütülmesi ve ilgili tüm tarafların sürecin içinde yer alması büyük önem arz etmektedir. Ancak, konuya ilişkin yürütülecek çalışmalarda koordinasyon Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın sorumluluğundadır.
Soru 24: Şiddet olayını kimler ihbar edebilir?
Şiddet veya şiddet uygulanma tehlikesinin varlığı hâlinde herkes bu durumu resmi makam veya mercilere ihbar edebilir. İhbarı alan kamu görevlileri bu Kanun kapsamındaki görevlerini gecikmeksizin yerine getirmek ve uygulanması gereken diğer tedbirlere ilişkin olarak yetkilileri haberdar etmekle yükümlüdür.
Soru 25: Eşinden korktuğu için asılsız beyanda bulunan vatandaşların analizi ŞÖNİM tarafından nasıl sağlanıyor?
Koruyucu tedbir kararı verilebilmesi için, şiddetin uygulandığı hususunda delil veya belge aranmaz. Önleyici tedbir kararı geciktirilmeksizin verilir. Bu kararın verilmesi, 6284 sayılı Kanunun amacını gerçekleştirmeyi tehlikeye sokabilecek şekilde geciktirilemez. Asılsız beyan sonrası mağdur olan/olduğunu düşünen taraf 6284 Sayılı Kanun kapsamında Aile Mahkemelerine 15 gün içerisinde başvurarak itiraz ve tedbirin kaldırılması talebinde bulunabilir.
Soru 26: ŞÖNİM tarafından sağlanan hukuki destek kadın vatandaşın boşanma davasını karşılayabilir mi?
Hukuki destek hizmeti, Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri Hakkında Yönetmeliğin 7’nci maddesi çerçevesinde, şiddet mağduruna ve beraberindeki çocuklarına Kanun kapsamında gerekli hukuki desteğin sağlanması veya baroların ilgili birimlerine yönlendirme yapılması ile müdahil olunan davaların takibi şeklinde gerçekleştirilmektedir.
Boşanma davası açmak isteyen ya da boşanma davası devam eden ancak maddi koşulları bir avukatın hukuki danışmanlığından yararlanamayan kadınlar, adliyeler bünyesinde ya da barolarda kurulu adli yardım bürolarına yönlendirilmektedir. Adli yardım talepleri kabul edildiğinde, boşanma davasına ilişkin harç ve masraflar HMK’nın ilgili maddesi çerçevesinde devlet tarafından karşılanmaktadır. Bu hizmetlerin yerine getirilmesinde koordinasyon ŞÖNİM tarafından sağlanır.
Soru 27: Şiddet mağdurlarına adli yardım barolar tarafından koşulsuz şartsız sağlanabilir mi?
Boşanma davası açmak isteyen ya da boşanma davası devam eden ancak maddi koşulları bir avukatın hukuki danışmanlığından yararlanamayan kadınlar, adliyeler bünyesinde ya da barolarda kurulu adli yardım bürolarına yönlendirilmektedir. Adli yardım talepleri kabul edildiğinde, boşanma davasına ilişkin harç ve masraflar HMK’nın ilgili maddesi çerçevesinde devlet tarafından karşılanmaktadır. Bu hizmetlerin yerine getirilmesinde koordinasyon ŞÖNİM tarafından sağlanır.
Soru 28: Şiddet mağdurlarına yönelik teknik yöntemlerle takip nasıl sağlanmaktadır?
Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığı bünyesinde kurulu elektronik izleme sistemi altyapısı ve elektronik kelepçe cihazlarının kullanıldığı sistem ile şiddet uygulayan ve şiddet mağduru hakkında verilen tedbir kararları eşzamanlı olarak izlenebilmektedir.Ankara ve İzmir illerinde başlayan pilot uygulama Antalya, Bursa, İstanbul ve Gaziantep illerinde yaygınlaştırılmış olup bahsi geçen illerde uygulanmaktadır.
6284 sayılı kanun kapsamında, Şiddet mağdurunun elektronik kelepçe uygulamasından yararlanabilmesi uygulama yapılan illerde hâkim takdirindedir. Aile Mahkemesi hâkimi tarafından, yine hâkim takdir ettiği belirli sürelerle verilen karar ildeki ŞÖNİM ve Kolluk birimine bildirilmekte, ŞÖNİM koordinasyonunda Kolluk birimi tarafından, Denetimli Serbestlik Müdürlüğü ile irtibata geçilerek şiddet uygulayana elektronik kelepçe takılması, mağdura da mağdur cihazı verilerek bilgilenmesi sağlanmaktadır.
Soru 29: Şiddet mağduru kişi kolluk kuvvetlerine sığındığında işlem yapılabilmesi için darp raporu şart mıdır?
6284 sayılı Kanun kapsamında öngörülen koruyucu tedbir kararlarına hükmedilebilmesi için delil ve belge aranmaz. Bu kapsamda, kişi konukevinden yararlanmayı talep ediyorsa, darp cebir raporunun temin edilmesi şart koşulmamaktadır.
Soru 30: Kimler için koruyucu ve önleyici tedbir kararı çıkartılır?
Şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan kadınlar, çocuklar, aile bireyleri ve tek taraflı ısrarlı takip mağduru olan kişiler hakkında 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamında tedbir kararı talep edilebilir. Koruyucu tedbir kararlarına "şiddet mağdurları" lehine, talebi halinde delil ve belge aranmadan karar verilebilir. Önleyici tedbir kararları, mağdurun yeniden şiddete uğramasını önlemek için "şiddet uygulayanlar hakkında" verilen kararlardır.
Soru 31: Şiddet eylemleri neleri kapsamaktadır?
Şiddet: Kişinin, fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik açıdan zarar görmesiyle veya acı çekmesiyle sonuçlanan veya sonuçlanması muhtemel hareketleri, buna yönelik tehdit ve baskıyı ya da özgürlüğün keyfî engellenmesini de içeren, toplumsal, kamusal veya özel alanda meydana gelen fiziksel, cinsel, psikolojik, sözlü veya ekonomik her türlü tutum ve davranışları kapsamaktadır.
Soru 32: 6284 sayılı Kanun kapsamında tanımlanmış tedbir kararı kimler tarafından verilebilir?
Şiddet mağdurları ve şiddet uygulayanlar hakkında, istem üzerine veya resen verilecek tedbir kararları Aile Mahkemesi Hâkimleri, mülkî amirler ve gecikmesinde sakınca bulunan hallerde kolluk görevlileri tarafından verilebilmektedir.
Soru 33: Mülki amir(vali - kaymakam)tarafından hangi tedbir kararı verilebilir?
- Şiddet mağduru hakkında mülki amir tarafından aşağıdaki tedbir kararı verilebilir;
- Kendisine ve gerekiyorsa beraberindeki çocuklara, bulunduğu yerde veya başka bir yerde uygun barınma yeri sağlanması.
- Diğer kanunlar kapsamında yapılacak yardımlar saklı kalmak üzere geçici maddi yardım yapılması.
- Psikolojik, meslekî, hukukî ve sosyal bakımdan rehberlik ve danışmanlık hizmeti verilmesi.
- Hayatî tehlikesinin bulunması hâlinde, ilgilinin talebi üzerine veya resen geçici koruma altına alınması.
- Gerekli olması hâlinde, korunan kişinin çocukları varsa çalışma yaşamına katılımını desteklemek üzere kreş imkânının sağlanması.
Soru 34: Kolluk amiri tarafından hangi koruyucu ve önleyici tedbir kararları alınabilir?
Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde ilgili kolluk amirlerince aşağıdaki koruyucu tedbir kararları verilebilir;
- Kendisine ve gerekiyorsa beraberindeki çocuklara, bulunduğu yerde veya başka bir yerde uygun barınma yeri sağlanması.
- Hayatî tehlikesinin bulunması hâlinde, ilgilinin talebi üzerine veya resen geçici koruma altına alınması.
Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde ilgili kolluk amirlerince aşağıdaki önleyici tedbir kararları verilebilir;
- Şiddet mağduruna yönelik olarak şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama veya küçük düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunmaması.
- Müşterek konuttan veya bulunduğu yerden derhâl uzaklaştırılması ve müşterek konutun korunan kişiye tahsis edilmesi.
- Korunan kişilere, bu kişilerin bulundukları konuta, okula ve işyerine yaklaşmaması.
- Gerekli görülmesi hâlinde korunan kişinin, şiddete uğramamış olsa bile yakınlarına, tanıklarına ve kişisel ilişki kurulmasına ilişkin hâller saklı kalmak üzere çocuklarına yaklaşmaması.
Soru 35: Hakim tarafından verilecek koruyucu ve önleyici tedbir kararları hangileridir?
Şiddet mağduru hakkında hakim tarafından aşağıdaki koruyucu tedbir kararı verilebilir;
- İşyerinin değiştirilmesi.
- Kişinin evli olması hâlinde müşterek yerleşim yerinden ayrı yerleşim yeri belirlenmesi.
- Korunan kişinin talebi üzerine tapu kütüğüne aile konutu şerhi konulması.
- Korunan kişi bakımından hayatî tehlikenin bulunması ve bu tehlikenin önlenmesi için diğer tedbirlerin yeterli olmayacağının anlaşılması hâlinde ve ilgilinin aydınlatılmış rızasına dayalı olarak kimlik ve ilgili diğer bilgi ve belgelerinin değiştirilmesi, gizlenmesi.
Şiddet uygulayan hakkında Hakim tarafından aşağıdaki önleyici tedbir kararı verilebilir;
- Şiddet mağduruna yönelik olarak şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama veya küçük düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunmaması.
- Müşterek konuttan veya bulunduğu yerden derhâl uzaklaştırılması ve müşterek konutun korunan kişiye tahsis edilmesi.
- Korunan kişilere, bu kişilerin bulundukları konuta, okula ve işyerine yaklaşmaması.
- Çocuklarla ilgili daha önce verilmiş bir kişisel ilişki kurma kararı varsa, kişisel ilişkinin refakatçi eşliğinde yapılması, kişisel ilişkinin sınırlanması ya da tümüyle kaldırılması.
- Gerekli görülmesi hâlinde korunan kişinin, şiddete uğramamış olsa bile yakınlarına, tanıklarına ve kişisel ilişki kurulmasına ilişkin hâller saklı kalmak üzere çocuklarına yaklaşmaması.
- Korunan kişinin şahsi eşyalarına ve ev eşyalarına zarar vermemesi.
- Korunan kişiyi iletişim araçlarıyla veya sair surette rahatsız etmemesi.
- Bulundurulması veya taşınmasına kanunen izin verilen silahları kolluğa teslim etmesi.
- Silah taşıması zorunlu olan bir kamu görevi ifa etse bile bu görevi nedeniyle zimmetinde bulunan silahı kurumuna teslim etmesi.
- Korunan kişilerin bulundukları yerlerde alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmaması ya da bu maddelerin etkisinde iken korunan kişilere ve bunların bulundukları yerlere yaklaşmaması, bağımlılığının olması hâlinde, hastaneye yatmak dâhil, muayene ve tedavisinin sağlanması.
- Bir sağlık kuruluşuna muayene veya tedavi için başvurması ve tedavisinin sağlanması.
Soru 36: Koruma altına alınan kişinin geçimini sağlamaya yönelik ne gibi tedbirler alınır?
Şiddet uygulayan, aynı zamanda ailenin geçimini sağlayan yahut katkıda bulunan kişi ise hâkim, şiddet mağdurunun yaşam düzeyini göz önünde bulundurarak talep edilmese dahi tedbir nafakasına hükmedebilir.
Soru 37: Korunan kişinin kimlik bilgilerinin gizlenmesi hakkında bir uygulama var mıdır?
Gerekli bulunması hâlinde, tedbir kararı ile birlikte talep üzerine veya resen, korunan kişi ve diğer aile bireylerinin kimlik bilgileri veya kimliğini ortaya çıkarabilecek bilgileri ve adresleri ile korumanın etkinliği bakımından önem taşıyan diğer bilgileri, tüm resmi kayıtlarda gizli tutulur.
Soru 38: 6284 sayılı Kanun kapsamında öngörülmüş tedbir kararları ne kadar süre ile verilebilir?
Tedbir kararı ilk defasında en çok altı ay için verilebilir. Ancak şiddet veya şiddet uygulanma tehlikesinin devam edeceğinin anlaşıldığı hâllerde, resen, korunan kişinin ya da Bakanlık veya kolluk görevlilerinin talebi üzerine tedbirlerin süresinin veya şeklinin değiştirilmesine, bu tedbirlerin kaldırılmasına veya aynen devam etmesine karar verilebilir.
Soru 39: Koruyucu tedbir kararları için delil ve belge ibrazı şartı aranmakta mıdır?
Koruyucu tedbir kararı verilebilmesi için, şiddetin uygulandığı hususunda delil veya belge aranmaz. Önleyici tedbir kararı, geciktirilmeksizin verilir. Bu kararın verilmesi, bu Kanunun amacını gerçekleştirmeyi tehlikeye sokabilecek şekilde geciktirilemez.
Soru 40: Korunan kişinin kişisel eşya güvenliği nasıl sağlanmaktadır?
Talep hâlinde ilgililere kişisel eşya ve belgelerinin kolluk marifetiyle teslimi sağlanır.
Soru 41: 6284 sayılı Kanun kapsamında hükmedilmiş Koruyucu ve önleyici tedbir kararlarına itiraz süresi ne kadardır?
Bu Kanun hükümlerine göre verilen kararlara karşı tefhim veya tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde ilgililer tarafından aile mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz mercii kararını bir hafta içinde verir. İtiraz üzerine verilen kararlar kesindir.
Soru 42: 6284 sayılı Kanun kapsamında hükmedilmiş geçici korunma altına alma ve önleyici tedbir kararlarının uygulaması görevi kime aittir?
Korunan kişinin geçici koruma altına alınmasına ilişkin koruyucu tedbir kararı ile şiddet uygulayan hakkında verilen önleyici tedbir kararlarının yerine getirilmesinden, hakkında koruyucu veya önleyici tedbir kararı verilen kişilerin yerleşim yeri veya bulunduğu ya da tedbirin uygulanacağı yer kolluk birimi görevli ve yetkilidir.
Soru 43: Alınan tedbir kararların ilgililere bildirim yükümlülüğü var mıdır?
6284 sayılı Kanun kapsamında hükmedilmiş koruyucu ve önleyici tedbir kararları ilgilisine tebliğ edilir, ancak tedbir kararının ilgililere tefhim veya tebliğ edilmemesi, kararın uygulanmasına engel teşkil etmez.
Soru 44: Hakkında tedbir kararı verilen kişilerin takibi ve denetimi için kullanılan özel yöntemler mevcut mudur?
6284 sayılı Kanun hükümlerine göre verilen tedbir kararlarının uygulanmasında hâkim kararı ile teknik araç ve yöntemler kullanılabilir. Ancak, bu suretle, kişilerin ses ve görüntüleri dinlenemez, izlenemez ve kayda alınamaz. Söz konusu yöntem, Ankara, Antalya, Bursa, Gaziantep, İstanbul ve İzmir illerinde "Kadına Yönelik Şiddetle Mücadelede Teknik Yöntemlerle Takip Sistemlerinin Kullanılmasına Yönelik Pilot Uygulama" olarak kullanılmaktadır.
Soru 45: 6284 sayılı Kanun kapsamında verilen tedbir kararlarına uymayan şiddet uygulayan hakkında ne tür yaptırımlar vardır?
6284 sayılı Kanun hükümlerine göre hakkında tedbir kararı verilen şiddet uygulayan, bu kararın gereklerine aykırı hareket etmesi hâlinde, fiili bir suç oluştursa bile ihlal edilen tedbirin niteliğine ve aykırılığın ağırlığına göre hâkim kararıyla üç günden on güne kadar zorlama hapsine tabi tutulur. Zorlama hapsine ilişkin kararlar, Cumhuriyet başsavcılığınca yerine getirilir. Tedbir kararının gereklerine aykırılığın her tekrarında, ihlal edilen tedbirin niteliğine ve aykırılığın ağırlığına göre zorlama hapsinin süresion beşgünden otuz güne kadardır. Ancak zorlama hapsinin toplam süresi altı ayı geçemez.
Soru 46: Zorlama hapsinde süre sınırlaması var mıdır?
Zorlama hapsinin toplam süresi altı ayı geçemez.
Soru 47: ŞÖNİM’lerde şiddet uygulayanlara yönelik sunulan hizmetler nelerdir?
- Hâkimin isteği üzerine; kişinin geçmişi, ailesi, çevresi, eğitimi, kişisel, sosyal, ekonomik ve psikolojik durumu ile diğer kişiler ve toplum açısından taşıdığı risk hakkında ayrıntılı sosyal araştırma raporu hazırlanmaktadır.
- İlgili makam veya merci tarafından istenilmesi hâlinde, tedbirlerin uygulanmasının sonuçları ve ilgililer üzerindeki etkilerine dair rapor hazırlanmaktadır.
- Şiddet uygulayan kişinin öfke kontrolü, stresle başa çıkma, şiddeti önlemeye yönelik farkındalık sağlayarak tutum ve davranış değiştirmeyi hedefleyen eğitim ve rehabilitasyon programlarına katılmasına yönelik faaliyetlerde bulunulmaktadır.
- Alkol, uyuşturucu, uçucu veya uyarıcı madde bağımlılığının ya da ruhsal bozukluğunun olması hâlinde, bir sağlık kuruluşunda muayene veya tedavi olmasına yönelik faaliyetlerde bulunulmaktadır.
- Meslek edindirme kurslarına katılmasına yönelik faaliyetlerde bulunulmaktadır.
- Şiddet mağduru ile şiddet uygulayana yönelik hizmetler, zorunlu hâller dışında farklı birimlerde sunulur.
Soru 48: Korunan kişiler sığınma evinde kalmaları halinde nakdi yardım alabilirler mi?
Korunan kişilere barınma yeri sağlanması hâlinde de geçici maddi yardım tedbirine başvurulabilir. Ancak belirlenen tutarlar yüzde elli oranında azaltılarak uygulanır. Kadın konuk evinden yararlanan kadınlar hakkında geçici maddi yardıma hükmedilmemişse, harçlık da verilebilir.
Soru 49: Geçici maddi yardım kapsamında yapılan nakdi yardımlar nasıl karşılanır?
Bu ödemeler, Bakanlık bütçesine, geçici maddi yardımlar için konulan ödenekten karşılanır. Yapılan ödemeler, şiddet uygulayandan tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde tahsil edilir. Bu şekilde tahsil edilemeyenler Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili vergi dairesi tarafından takip ve tahsil edilir.
Soru 50: 6284 sayılı Kanun kapsamında korunan kişilerin sağlık giderleri nasıl karşılanmaktadır?
Bu Kanun hükümlerine göre hakkında koruyucu tedbir kararı verilen kişilerden genel sağlık sigortalısı olmayan ve genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamına da girmeyen veya genel sağlık sigortası prim borcu sebebiyle fiilen genel sağlık sigortasından yararlanamayan ya da diğer mevzuat hükümleri gereğince tedavi yardımından yararlanma hakkı bulunmayanlar; bu hâllerin devamı süresince gelir testine tabi tutulmaksızın genel sağlık sigortalısı sayılır.
Soru 51: Hakkında önleyici tedbir kararı alınan kişinin sosyal güvencesi olmaması halinde tedavi edilmesi gereken durumlarda sağlık giderleri kim tarafından karşılanmaktadır?
Önleyici tedbir kararı verilen kişinin aynı zamanda rehabilitasyonunun veya tedavi edilmesinin gerekli olduğuna karar verilmesi hâlinde, genel sağlık sigortası kapsamında karşılanmayan rehabilitasyon hizmetlerine yönelik giderler ile rehabilitasyon hizmetleri kapsamında verilmesi gereken diğer sağlık hizmetlerinin giderleri Bakanlık bütçesinin ilgili tertiplerinden karşılanır.
Soru 52: Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının, kadına yönelik ve/veya aile içi şiddete dayanan adli uyuşmazlıklara müdahil olma yetkisi var mıdır?
Bakanlık, gerekli görmesi hâlinde kadın, çocuk ve aile bireylerine yönelik olarak uygulanan şiddet veya şiddet tehlikesi dolayısıyla açılan idarî, cezaî, hukukî her tür davaya ve çekişmesiz yargıya katılabilir.
Soru 53: Risk altında olup tüm koruyucu ve önleyici tedbir kararlarını uygulamış, ancak yetersiz kalmış vatandaşların yurt dışına yerleşme süreci nasıl işlemektedir?
Bakanlığımıza ulaşan ihbarlara ilişkin can güvenliği riski olması durumunda vakit kaybetmeden İl Müdürlüğümüz ve diğer ilgili birimlerimiz tarafından ivedilikle işlem gerçekleştirilmektedir.
6284 sayılı Kanun kapsamında korunan kişilerle ilgili olarak “İşyerinin değiştirilmesine”, “Kişinin evli olması hâlinde müşterek yerleşim yerinden ayrı yerleşim yeri belirlenmesine”, “korunan kişi bakımından hayatî tehlikenin bulunması ve bu tehlikenin önlenmesi için diğer tedbirlerin yeterli olmayacağının anlaşılması hâlinde ve ilgilinin aydınlatılmış rızasına dayalı olarak Tanık Koruma Kanunu hükümlerine göre kimlik ve ilgili diğer bilgi ve belgelerinin değiştirilmesine” hâkim tarafından karar verilebilmektedir. Ayrıca, 6284 sayılı Kanunda şiddete maruz kalan ya da şiddete maruz kalma riski bulunan kişilerin yurt dışına yerleştirilmelerine ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır.
Soru 54: Yabancı uyruklu kadınların şiddet/istismar mağduru olması durumunda kadın konuk evine yerleşmeleri mümkün müdür?
Yabancı uyruklu kadınlar statü ve uyruk ayrımı yapılmaksızın ülkemizde aile içi şiddet ve kadına karşı şiddet mağduru olması halinde kadın konukevi hizmetinden yararlanmaktadır.