Soru 7: İşletmelerde çalıştırılan çocuklar için yapılan işlemler nelerdir?

4857 sayılı İş Kanunu’nun 71. Maddesi başta olmak üzere mevzuatımızda 15 (on beş) yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasak kapsamındadır. Mevzuatımızda çocukların asgari çalışma yaşı, çalıştırma yasağı, temel eğitimini tamamlamış ve okula gitmeyen çocukların çalışma süreleri, okula devam eden çocukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri, çalışma yaşamında korunması, işe başlamadan önce almaları gereken sağlık raporu, çocukların ağır ve tehlikeli işlerde ve gece çalışmasını yasaklayan hükümler ve bu hükümlerin etkili bir şekilde uygulanması için cezai yaptırımlar düzenlenmektedir.

Yapılan alan taraması ile tespit edilen çocukların sokakta yaşama/çalıştırılma veya dilendirilme nedenlerinin araştırılması; yapılan inceleme neticesinde çocuk ve ailenin uygun bulunan sosyal hizmet ve yardımlara yönlendirilmesi temel hedef olmakla birlikte eğitim çağında olup okula devam etmeyen çocukların eğitim-öğretim sistemine kazandırılması, örgün eğitim çağını tamamlamış çocukların mesleki eğitime yönlendirilmesi, madde kullanan çocukların madde bağımlılığı tedavisine yönlendirilmesi, çocukların sokaktan çekilerek sosyal rehabilitasyonlarının sağlanması ve aile yanına döndürülmesine ilişkin çalışmalar ile çocukların ailelerine yönelik psiko-sosyal destek ve bilinçlendirme çalışmaları yürütülmektedir. Bununla birlikte korunma ihtiyacı olan çocukların tespit edilmesi durumunda haklarında 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununun 5 inci maddesinde yer alan koruyucu ve destekleyici tedbir kararlarının alınması ilgili mahkemeden talep edilerek hakkında hükmedilen koruyucu ve destekleyici tedbir kararları uygulanmaktadır.

Dilenciliği meslek haline getiren ve aileye ve çocuğa sağlanan her türlü sosyal destek ve bilinçlendirme çalışmalarına rağmen çocuklarını sokakta çalıştırmakta/dilendirmekte ısrar eden Suriyeli aileler için Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından Osmaniye İl’inde oluşturulan Düziçi Geçici Barınma Merkezi Göç İdaresi Genel Müdürlüğüne tahsis edilmiştir. Sokakta çalıştırılan veya dilendirilen çocukların aileleri ile birlikte barınma, beslenme, sağlık ve eğitim hizmetleri ile psikososyal destek hizmetlerinden faydalandırılması ve çocukların aile bağlarının korunarak desteklenmesi amacıyla dilendirilen Suriyeli çocukların ve onları istismar eden ailelerinin hizmet alabileceği Osmaniye Düziçi Geçici Barınma Merkezine yönlendirilmektedir.

Çocuk işçiliği ile mücadele kapsamında yürütülen tüm çalışmalar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı koordinesinde yürütülmekte olup ayrıntılı bilgi söz konusu Bakanlıktan talep edilebilir.