Tarihçe
Yüz Ölçümü : 4.694 km2
Nüfus : 634.491
İl Trafik No : 72
İlçe Sayısı : 5
Belediye Sayısı : 11
Belde Sayısı : 5
Köy Sayısı : 289
Batman'ın tarihi hakkında en eski bilgiler halk hikayeleri, mitler ve Heredot tarihinde verilmektedir. Ortak verilere göre MED kralı Abtyagestin'in torunu Kyros karsıtı Erpagazso M.Ö. 550 yılında yenilince MED asilzadeleri arasındaki utancından dolayı MED'lerin yasadığı Media bölgesinin kuzey batı ucundaki topraklarına çekilmek zorunda kalmış. Başka bir görüşe göre de Kyros pres egemenliği altında kalmamak için bu bölgeye yerleşmiştir. Karaçalı, sazlık ve bataklıktan oluşan bu bölgenin ortasında yapay bir adacık oluşturup, adına han obası anlamında olan "ELEKHAN" denilmiştir. ( M.Ö. 546 ) ELEKHAN 194 yıl bağımsız ve mutlu bir dönem geçirerek 352 yılında Büyük İskender'in istilasına uğramıştır. Daha sonra Lesepkoslar, Partlar, Romalılar, Sasani ve Bizans’ın hâkimiyetine girmiştir. Artuklular, Moğollar, Ilhanlılar, Celaliler, Karakoyunlu (Pezrese) Akkoyunlular ve 1500 yılında Savefilerin eline geçmiştir.
1515 yılında, 4. Murat'ın Bağdat seferi sırasında kendisine büyük yararlıklar gösteren Turhan oğlu Mahmut Pasa'ya ELEKHANI içine alan Batman suyu ile Botan suyu arasında kalan bölgenin tamamını vermiştir. Bu gelişmeden sonra ELEKHAN telaffuz değişikliğine uğrayarak halk dilinde ELAH zamanla "ILUH" ismini almıştır. İluh köy birimi olarak kayıtlara geçmiş ve Siirt vilayeti, Elmedin kazasına bağlı olarak benliğini sürdürmüştür.
Elmedine yerleşim birimi 1926-27 yılı ilkbaharında bugünkü Batman Çayının taşması nedeniyle haritadan silinmiş ve İluh köyü Beşiri (Kobin) ilçesine bağlanmıştır. Batman isminin nereden geldiği hakkında görüşler olmayıp, bir görüşe göre bugünkü Batman Çayının adı 1950'li yılların basında Iluh köyüne verilmiştir. Yaygın olan görüşe göre de Iluh köyünün aşağı kısmında ilk deneme kulesi kurulduğunda TPAO'nun tesislerinin bulunduğu bölgeye bakmaktan gelen Batman adı verilmiştir.
1937 yılında bucak haline getirilen Iluh, 1940'lı yılların sonları ile 1950'li yılların başlarında bölgede var olan petrol filizlerinin değerlendirilmesi sonucunda Iluh bucağında her alanda büyük gelişme sağlanmıştır. Bu gelişmeler üzerine 2 Eylül 1957 tarihinde ilçe teşkilatı olarak kabul edilmiştir.
1955 genel nüfus sayımında Iluh nüfusunun 4713 olarak kaydedilmesiyle 2 Kasım 1955 yılında Belediye teşkilatı kurulmuştur. 1990 yılına kadar çok hızlı bir gelişme yaşayan Batman, 16 Mayıs 1990 tarih ve 3647 sayılı kanunla Türkiye'nin 72. ili olma unvanına kavuşmuştur.
Coğrafi konumu:
Ülkemizin güneydoğusunda, Dicle Nehri ile yan kolları olan Batman ve Garzan çayları arasındaki havzada bulunan şehir, 1990 yılından bu yana il statüsüne sahip.
Petrol yatakları açısından zengin olan bu bölge, Hasankeyf başta olmak üzere muhteşem tarihi ve kültürel zenginliklere ev sahipliği yapıyor.
1981’den beri SİT alanı olan Hasankeyf’te Hasankeyf Kalesi, Kaledeki Ulu Camii, mağaralar, Büyük Saray, Yolgeçen Hanı, İmam Abdullah Türbesi ve Zeynel Bey Türbesi’ni görmek mümkün.
Memikan Köprüsü, Batman (Malabadi) Köprüsü, Pertükân Kalesi, Bozikân Kalesi, Hızır Bey ve İbrahim Bey Camiileri, Mor Aho Manastırı ile Mor Kiryakus Manastırı, Batman’da ziyaret etmenizi tavsiye ettiğimiz yerler arasında.
İlde ayrıca doğal güzelliği, hızlı akan suyuyla Sason Çayı’nın rafting için elverişli olduğunu anımsatalım. Su sporları dışında doğa yürüyüşü ve kış sporları için uygun alanlar da mevcut.
16.05.1990 tarihinde, 3647 sayılı kanun ile Siirt ilinden ayrılarak Türkiye'nin 72. ili olmuştur.