Türkiye'de sosyal yardımların şeffaf ve hızlı şekilde ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmasını sağlayan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bünyesindeki Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sistemi (BSYBS), uluslararası alanda övgüyle bahsedilen ve çeşitli ülkelerin benzerini hayata geçirmek için başvuruda bulunduğu bir uygulama haline geldi.
Tamamen yerli ve milli imkanlarla geliştirilerek 2010'da kullanıma açılan BSYBS, evraka dayalı uzun başvuru aşamalarının sona erdirilmesi, vatandaşların ihtiyaç sahipliğinin birkaç dakika içerisinde belirlenerek, sosyal yardımların şeffaf ve hızlı şekilde kişilere ulaştırılması açısından dönüm noktası oldu.
Güncel gelişmeler ışığında sürekli yenilenen sistem, geldiği nokta itibarıyla Türkiye'de sosyal yardımların tek çatı altında toplanmasına olanak tanıdı, çeşitli ülkeler ile uluslararası kuruluşların raporlarında örnek gösterildi.
BSYBS'nin önemi ve sistemde hayata geçirilecek yeniliklere ilişkin bilgi veren Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Sosyal Yardımlar Genel Müdürü Bülent Tekbıyıkoğlu, geçmişte sosyal yardıma ihtiyacı bulunan bir kişinin 17 farklı kurumdan belge toplamak zorunda kaldığını anımsatarak, ortalama 20-25 gün süren bürokratik evrak toplama sürecinin sistemle ortadan kalktığını vurguladı.
"Sistem 28 kurumla entegre"
Vatandaşların başvuru için artık sadece T.C. kimlik numarasını beyanının yeterli olduğuna dikkati çeken Tekbıyıkoğlu, şu bilgileri paylaştı
"Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sistemi, şu an 28 kurumla entegre. Bu alt kurumlarla birlikte yüzlerce kurum demek. Kişinin talebi alındıktan sonra diğer kamu kurum ve kuruluşlarla ilgili gerekli bütün veriler bu sistemde gözüküyor. Sosyal yardım inceleme görevlileri bu veriler ışığında başvuruda bulunan vatandaşı hanesinde ziyaret ediyor, durumunu yerinde tespit ediyor. Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları, hem sistem hem de yerinde incelemenin sonuçlarını dikkate alarak kişinin sosyal yardım almaya uygun olup olmadığına karar veriyor. Bu şekilde son derece hızlı ve doğru kararlar alınabiliyor. Örneğin, çocukların okula devamını teşvik etmek için verilen Şartlı Nakit Yardımında Milli Eğitim Bakanlığından okul devam bilgilerini, 0-6 yaş arası çocukların düzenli sağlık kontrolüne götürülmesi şartıyla verilen Şartlı Sağlık Yardımında da Sağlık Bakanlığı verilerini tek tuşla görebiliyoruz. Ayrıca kişinin taşınmazı olup olmadığı, arsası, tarımsal geliri, hatta kaç büyükbaş ve küçükbaş hayvanı bulunduğuna kadar tüm detay bilgileri sistem bize sunuyor."
"Dünya ilgiyle takip ediyor"
BSYBS ve sosyal yardım uygulamalarında uluslararası çapta gelişmeler yaşandığını dile getiren Tekbıyıkoğlu, "Bu sistemi dünya ilgiyle takip ediyor. Özellikle son yıllarda gurur verici gelişmeler yaşadık. Dünya Bankasının çalışmasında sistemin dünya genelindeki öncü niteliği vurgulanırken, Avustralya hükümetince yayımlanan çalışmada örnek uygulama olarak incelendi, kapsam ve derinlik açısından dünyanın en gelişmiş sistemlerinden biri olduğu belirtildi. BSYBS son olarak Avrupa Komisyonunca yayımlanan 'eGovernment Benchmark' raporunda iyi uygulama örneği olarak yer aldı." diye konuştu.
İslam İşbirliği Teşkilatı ve Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşlarca düzenlenen toplantılarda ABD ve Almanya gibi ülkelerde gerçekleştirilen uluslararası organizasyonlarda Endonezya, İran, Ürdün, Brezilya, Arnavutluk gibi ülkelerin bu sisteme büyük ilgi gösterdiğini vurgulayan Tekbıyıkoğlu, "Aynı zamanda BSYBS benzeri bir sistemi ülkelerinde de kurmak isteyen çeşitli ülkelerden, sistemin kurulumunda rehberlik edilmesi için davetler alıyoruz. Son dönemde Orta Asya, Orta Doğu, Balkanlar, Kuzey Afrika ülkelerinden bu konuda başvurular aldık." ifadesini kullandı.
Sosyal yardımlarda mükerrerliğin önleneceği sistem hayata geçirilecek
Sistemin geliştirilmesine yönelik yeni çalışmaların yürütüleceğini belirten Tekbıyıkoğlu, "Bütünleşik Sosyal Yardım Bilgi Sistemi ile entegre çalışacak 'iş zekası aracı' geliştirme çalışmalarını yapıyoruz. Bu uygulama sistemle entegre olduğunda sosyal yardım alan kişilerin durumları, hane halkı özelliklerine ilişkin coğrafya bazında yorumlanabilir veriler sunacak. Bu da sosyal politika alanında yeni uygulamaların hayata geçirilmesinde yol gösterici olacak." ifadesini kullandı.
Tekbıyıkoğlu, martta açıklanan Ekonomi Reform Paketi'nde sosyal yardımlar konusunda belediyelerin entegrasyonuyla ilgili bir bölüm bulunduğuna dikkati çekerek, şunları söyledi:
"Şu an sisteme İçişleri Bakanlığı e-belediye sistemi üzerinden 100'ün üzerinde belediye entegre. Fakat tüm belediyeleri içerisine alacak, belediyelerin yardımlarını bizim, bizim yaptığımız yardımları da belediyelerin göreceği ve böylelikle yardımlarda bu konudaki mükerrerliğin önleneceği sistem üzerinde çalışıyoruz. Bununla ilgili çalışmalarımız devam ediyor. Yakın zamanda belediyelerle sosyal yardımlar konusunda tamamen entegre olmayı planlıyoruz."