Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanımız Mahinur Özdemir Göktaş, eskiden üç neslin bir arada yaşadığına işaret ederek, evlilik yaşının artması, boşanma ve hiç evlenmeme oranlarının yükselmesinin de etkisiyle tek kişilik hane oranının yüzde 20'ye ulaştığını, bireyselleşme, sosyal izolasyon ve yalnızlığın giderek arttığını söyledi
Göktaş, Selçuklu Kongre Merkezi'nde düzenlenen Şehir ve Aile Şurası'nda dünyanın hızla değiştiğini, şehirleşme oranının arttığını belirtti.
Nüfus yapısının dönüştüğünü, dijitalleşmenin günlük yaşamın her alanına nüfuz ettiğine dikkati çeken Göktaş, bu dönüşümün merkezinde ise ailenin yer aldığını vurguladı.
Göktaş, Konya'da düzenlenen Şehir ve Aile Şurası'nın, şehirleri aile dostu, güvenli, dirençli ve kapsayıcı hale getirme vizyonunun başlangıcı olduğuna işaret etti.
"Tek kişilik hane oranı, yüzde 20'ye ulaşmış durumda"
Göktaş, şehirleşmenin pek çok fırsat sunduğunu ancak bunun aile yapısı üzerinde önemli etkilerinin olduğunu dile getirdi.
"Eskiden üç nesil bir arada yaşıyordu." diyen Göktaş, şöyle konuştu:
"Bugün ise evlilik yaşının artması, boşanma ve hiç evlenmeme oranlarının yükselmesinin de etkisiyle tek kişilik hane oranı, yüzde 20'ye ulaşmış durumda. Bireyselleşme, sosyal izolasyon ve yalnızlık giderek artıyor. Modern şehir düzeni, iletişim teknolojilerinin gelişimi, yoğun iş temposu ve trafikte kaybolan saatler, ebeveynle çocuk arasındaki bağı zayıflatabiliyor. Bakın Türk Dil Kurumu, 2024 yılının kavramını 'kalabalık yalnızlık' olarak belirledi. Demografik dönüşümün izleri hanelerimizde belirginleşiyor. Ortalama hane halkı büyüklüğü 3,11'e geriledi. Günümüzde hanelerin yüzde 57'sinde 18 yaş altı çocuk yok. TÜİK projeksiyonlarına göre, önümüzdeki 5 yılda ilkokul çağındaki çocuk sayısı 900 bin azalacak. Şunu çok net ifade etmek isterim, karşı karşıya olduğumuz bu gibi sorunların temelinde aile kurumunun zayıflaması yer alıyor."
Göktaş, küresel eğilimler ile popüler kültürün de aileyi ve evliliği değersizleştiren algı oluşturduğuna işaret ederek, dijital medya platformlarının hız ve tüketim kültürünü merkeze alan düzeni dayattığını söyledi.
"İndirim anlaşmasıyla, çiftlerimizin evlilik hazırlıklarını kolaylaştırdık"
Göktaş, Ailenin Korunması ve Güçlendirilmesi Eylem Planı'nın, politika ve projelerin temel çerçevesi olduğunu vurguladı.
"Aile Dostu Ekosistem' anlayışıyla, aileyi koruyan, değerlerini yaşatan, kuşaklar arası dayanışmayı güçlendiren bir vizyonla çalışıyoruz." ifadesini kullanan Göktaş, şöyle devam etti:
"2025 Aile Yılı, toplumun tüm kesimlerinde büyük bir teveccühle karşılık buldu. Bakanlık olarak, yıl boyunca 15 binden fazla etkinlik ve faaliyet gerçekleştirdik. Pek çok sektörde yaptığımız 1926 indirim anlaşmasıyla, çiftlerimizin evlilik hazırlıklarını kolaylaştırdık. Finansal desteklerden eğitime, kültürel etkinliklerden dijital dönüşüme kadar her alanda çalışmalar hayata geçirdik. Evlenecek gençlerimize ve çocuk sahibi olmak isteyen ailelere sağladığımız destekler, sadece bir kısmını oluşturuyor. Aileyi ve nüfus yapısını güçlendirmeyi bütün toplumu kapsayan ortak bir hedef haline getirdik."
Göktaş, Aile Yılı sürecinin en güçlü paydaşlarından birinin yerel yönetimler olduğuna dikkati çekerek, "Aileye dost şehirler, aslında geleceğe güvenle bakan toplumların ana omurgasını oluşturur. Bu anlayışla 200'e yakın belediyemiz, Aile Yılı kapsamında yeni projeler başlattı, mevcut hizmetlerini aile ekseninde güçlendirdi." dedi.
Konya'nın aile dostu şehir olduğunu belirten Göktaş, kentin aile kurumunu şehrin yaşayan değeri olarak geleceğe taşıdığını sözlerine ekledi.
Bakan Göktaş, daha sonra Selçuklu Aile Gelişim Merkezi'ni (SAGEM) ziyaret etti.
Burada oyun ve eğitim odalarını gezen Göktaş, merkezde yürütülen çalışmalar hakkında yetkililerden bilgi aldı.
Bakan Göktaş daha sonra kütüphane ve kafe hizmeti veren Karatay Hoş Kubbe'yi gezdi. Burada çocuklarla sohbet eden Göktaş'a Konya Valisi İbrahim Akın, Karatay Belediye Başkanı Hasan Kılca ile protokol üyeleri eşlik etti.
Programı kapsamında Selçuklu Otizmli Bireyler Eğitim (SOBE) Vakfı Genel Kurulu'na katılan Göktaş, genel kurulun, özel bireylerin yaşamına değer katacak yeni adımların başlangıcı olmasını diledi.
Göktaş, her bireyin sevgi, anlayış ve destekle güçlenebileceğini belirterek, özellikle otizmli bireylerin keşfedilmeyi bekleyen büyük bir potansiyele sahip olduğunu vurguladı.
SOBE Vakfının bu anlayışla büyüyüp ilham veren bir yapıya dönüştüğüne değinen Göktaş, "Burada atılan her tohum bir çocuğun gülüşüne, verilen her emek bir ailenin endişesinin azalmasına dönüşüyor. İyiliği büyüten bu emek, yarına uzanan güçlü bir iz bırakıyor. Sevgiyle atılan her adım hem otizmli bireylerin yolunu aydınlatıyor hem de merhameti kalıcı bir değer haline getiriyor. Biliyoruz ki bir insanın dünyasını değiştirmek, aslında bir ülkenin kaderini değiştirmektir. Bu inançla, her özel bireyin kendi hikayesini özgürce yazabileceği bir gelecek inşa etmeye gayret ediyoruz." diye konuştu.
Erken müdahale programları güçlendiriliyor
Göktaş, engelli bireylere yönelik sosyal politikaların kararlılıkla sürdürüldüğünü, "Otizm Spektrumlu Bireylere Yönelik II. Ulusal Eylem Planı" kapsamında erken teşhis ve müdahale programlarının güçlendirildiğini dile getirdi.
Bireysel Sosyal Hizmet Danışmanlığı Modeli'nin geçen yıl hayata geçirildiğini anımsatan Göktaş, şöyle konuştu:
"Bu modelle, hem otizmli bireylere hem de ailelerine destek oluyoruz. Bu süreçte 18 ilimizde 3 bin 789 aileye danışmanlık hizmeti veriyoruz. Başka bir çalışmamız ise 0–8 yaş arası gelişimsel riski veya engeli olan çocuklarımız için başlattığımız 'Aile Temelli Ulusal Erken Müdahale Sistemi'dir. Bu sistemle, desteklenmeye ihtiyaç duyan her çocuğa erken dönemde ulaşarak bakım, sağlık, koruma ve eğitim hizmetlerini tek bir noktadan sunuyoruz. Böylece ailelerle birlikte çocuğun gelişimini güçlendiren bütüncül bir yaklaşım ortaya koyuyoruz. Bu amaçla haziran ayında Ankara, Bursa, Mersin ve Kahramanmaraş'ta Erken Çocukluk Gelişim Merkezleri'ni kurduk. Bu 4 merkezde yürüttüğümüz pilot çalışmalarımızla, 195 çocuğa ve ailesine ulaştık. Böylece, erken tespitle otizmli bireylerin sağlıklı gelişimlerini destekleyerek onların hayata daha güçlü adımlarla katılmalarına imkan sağlayacağız."
Göktaş, vakıf yönetimine başarılar diledi.