Ulaştırma ve Altyapı, Çevre ve Şehircilik ile İçişleri Bakanlıklarından:
Resmi Gazete Tarihi: 14/4/2021 Resmi Gazete Sayısı: 31454
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı;
- a) Paylaşımlı elektrikli skuter (e-skuter) işletmeciliği faaliyetlerini ülke ekonomisinin gerektirdiği şekilde düzenlemek, bu faaliyetlerde düzeni ve güvenliği sağlamak, ulaşımın çevre üzerindeki egzoz emisyon ve karbon salınımı gibi olumsuz etkilerini azaltarak çevresel değerleri korumak, hareketliliği artırarak kısa mesafeli seyahatlerde şahsi araç kullanımı yerine paylaşımlı e-skuter kullanımının yaygınlaştırılması ile paylaşımlı e-skuterlerin diğer ulaşım türleri ile entegre, sürdürülebilir bir ulaşım sistemi içerisinde gelişimini sağlamak üzere bu faaliyetlere ilişkin pazara giriş şartlarını ve hizmet üretenler ile hizmetten yararlananların hak, yükümlülük ve sorumluluklarını,
- b) Elektrikli skuter ve kullanımına ilişkin 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununda sayılan hususlar dışında kalan diğer hususları,
belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, karayolunda kullanılacak e-skuterler, paylaşımlı e-skuter işletmeciliği faaliyeti yapanlar ile bu faaliyetlerden yararlananlar ve bu faaliyetlerde kullanılan her türlü e-skuterleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik; 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 66 ncı maddesi, 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu, 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu, 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma ve Altyapı Alanına İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
- a) Bakanlık: İlgisine göre, Çevre ve Şehircilik Bakanlığını, İçişleri Bakanlığını ya da Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını,
- b) e-Devlet (www.turkiye.gov.tr): e-Devlet hizmetlerinin son kullanıcıya farklı erişim kanallarından tek noktadan bütünleşik olarak sunulduğu ortak elektronik platformu,
- c) Elektrikli skuter (e-skuter): Hızı en fazla 25 km/saate ulaşan, tekerlekli, fren mekanizmasına sahip, ayak tahtası ve tutamağı olabilen, dikey bir direksiyon mekanizması içerebilen ve ayakta kullanılan elektrikli taşıtı,
ç) Elektronik tebligat sistemi: 655 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ve bu Yönetmeliğe göre düzenlenen idari para cezalarının, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 107/A maddesi hükümlerine göre Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından kurulan teknik altyapı üzerinden muhatapların elektronik adreslerine tebliğ edilmek üzere tebliğ evrakının gönderildiği ve elektronik ortamda delillendirilerek tesliminin sağlandığı sistemi,
- d) İdare: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını,
- e) Kararname: 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma ve Altyapı Alanına İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameyi,
- f) Kısa unvan: Yetki belgesi sahibinin, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescil edilmiş markasını veya ticaret sicilinde tescil edilmiş, varsa işletme adını,
- g) Paylaşımlı e-skuter: Kullanıcılara kısa süreli e-skuter kiralama imkanı veren elektronik sistemin kullanıldığı hizmetleri,
ğ) Paylaşımlı e-skuter izni (e-skuter izni): Bu Yönetmelik kapsamında yetki belgesi almış olan gerçek veya tüzel kişilerin faaliyetlerinde kullanacakları e-skuterler için aldıkları izni,
- h) UKOME: Büyükşehir belediyesi ulaşım koordinasyon merkezlerini,
ı) Ulaştırma Otomasyon Sistemi (U-Net): Bu Yönetmeliğe göre faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişilerin, faaliyetlerine ilişkin belirlenen verilerin İdare tarafından tutulduğu, gerektiğinde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla veri paylaşımına açık olduğu/olabileceği sistemi,
- i) Yetki belgesi: Bu Yönetmelik kapsamında paylaşımlı e-skuter işletmeciliği faaliyetinde bulunmak isteyen gerçek veya tüzel kişilere faaliyet izni veren ve İdare tarafından düzenlenen belgeyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hususlar
E-skuter kullanımına ilişkin genel hususlar
MADDE 5 – (1) E-skuter sürücülerinin uyacakları kurallar aşağıda gösterilmiştir:
- a) E-skuterin;
1) Ayrı bisiklet yolu veya bisiklet şeridi varsa taşıt yolunda sürülmesi,
2) Otoyol, şehirler arası karayolları ve azami hız sınırı 50 km/s üzerinde olan karayollarında sürülmesi,
3) İkiden fazlasının taşıt yolunun bir şeridinde yan yana sürülmesi,
4) Yaya yollarında sürülmesi,
5) Başka bir araca bağlanarak, asılıp tutunarak sürülmesi,
6) İzin alınarak yapılan gösteriler dışında, akrobatik hareketler yapılarak sürülmesi,
7) Manevra için işaret verme halleri dışında tek elle sürülmesi,
8) Kamu nizamını bozacak, özel mülkiyeti ihlal edecek ve yayalar, engelliler veya hareket kısıtlılığı olan kişilerin güvenli ve bağımsız hareketlerini, araç ve yaya trafiğini engelleyecek şekilde park edilmesi,
- b) E-skuterde;
1) Diğer araçlar izlenirken, geçilirken, manevra yapılırken; karayolunu kullananların hareketini zorlaştırıcı, tehlike doğurucu davranışlarda bulunulması,
2) Sürücü dışında başka kişilerin taşınması,
3) Sırtta taşınabilen kişisel eşya harici yük ve yolcu taşınması,
yasaktır.
(2) Kullanılacak e-skuterin; gece diğer araç sürücüleri ve yayalar tarafından rahat bir şekilde fark edilmelerini sağlamak üzere; önde beyaz ışık verecek ve en az 20 metre önü aydınlatabilecek şekilde bir adet far, arkada, kırmızı renkte ışık veren bir lamba ve kırmızı reflektör ile 30 metreden duyulabilecek ses çıkarabilen zil, korna veya benzeri ses aleti ile teçhiz edilmiş olması zorunludur.
(3) E-skuter kullananlar 2918 sayılı Kanunda ve ilgili diğer mevzuatta belirtilen kurallara uymakla yükümlüdürler.
…
BEŞİNCİ BÖLÜM
Sorumluluk, Yükümlülük ve Haklar
Yetki belgesi verilenlerin yükümlülükleri
MADDE 16 – …
(13) Yetki belgesi sahipleri, kamu nizamını bozacak, özel mülkiyeti ihlal edecek ve yayalar, engelliler ve hareket kısıtlılığı olan kişilerin güvenli ve bağımsız hareketlerini, araç ve yaya trafiğini engelleyecek şekilde park edilen e-skuterlerini iki saat içerisinde toplamakla yükümlüdürler.
…
YEDİNCİ BÖLÜM
Denetim ve Tutanaklar
Denetim
MADDE 20 – (1) Yetki belgesi verilenlerin bu Yönetmelik kapsamında yer alan faaliyetleri İdarenin denetimine tâbidir.
(2) İdare yapacağı denetimleri; doğrudan yapabileceği gibi, Kararnamenin 28 inci maddesinin birinci fıkrasının verdiği yetkiye dayanarak bu Yönetmeliğin 21 inci maddesinde belirtilen personel eliyle de yapabilir.
(3) İdare ve yetkili diğer kurum ve kuruluşlar, denetim faaliyetleri sırasında iş birliği içerisinde ve koordineli olarak görev yapar.
(4) Yetki belgesi sahiplerinin, denetim yapmakla görevli/yetkili olanlar tarafından istenilen belgeleri vermesi zorunludur.
(5) Bu Yönetmeliğe göre yapılacak denetimlere ilişkin usul ve esaslar ayrıca belirlenir.
(6) Denetimle ilgili diğer mevzuat hükümleri saklıdır.
Denetimle görevli ve yetkili kuruluşlar
MADDE 21 – (1) Paylaşımlı e-skuter işletmeciliği faaliyeti yapanlar ile bu faaliyetlerden yararlananlar ve bu faaliyetlerde kullanılan her türlü e-skuterlerle ilgili olarak, İdare ile belediye denetim birimleri, bu Yönetmeliğin kendilerine yüklediği görev ve yetkileri doğrudan yerine getirir ve kullanırlar.
(2) Denetimle görevli ve yetkili kılınanlar, Kararname ile bu Yönetmelik esaslarına göre denetim görevlerini yerine getirmek ve denetimler sırasında tespit ettikleri kusurlar için tutanak düzenlemekle yükümlüdürler.
(3) E-skuterlerin 2918 sayılı Kanun kapsamına giren alanlarda mevzuatta belirtilen kurallara, şartlara, hak ve yükümlülüklere uygun olarak kullanımı hususundaki denetimler Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı kolluk personelince yerine getirilir.
İdari yaptırımlar
MADDE 22 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin ihlali durumunda, Kararnamenin 28 inci maddesinin birinci fıkrasına göre aşağıdaki idari para cezaları uygulanır. Buna göre;
- a) 6 ncı maddenin üçüncü fıkrasına, 10 uncu maddenin birinci fıkrasına veya 16 ncı maddenin on dördüncü fıkrasına aykırı davrananlara on bin Türk Lirası (10.000 TL),
- b) 6 ncı maddenin birinci, ikinci, beşinci veya altıncı fıkralarına, 15 inci maddenin birinci fıkrasına, 16 ncı maddenin birinci, ikinci, üçüncü, yedinci, sekizinci, dokuzuncu, onuncu, on üçüncü, on beşinci, on altıncı, on yedinci veya on sekizinci fıkralarına aykırı davrananlara bin Türk Lirası (1.000 TL),
- c) 16 ncı maddenin on birinci fıkrasına aykırı davrananlara, ilk aykırılıkta bin Türk Lirası (1.000 TL), ikinci aykırılıkta on bin Türk Lirası (10.000 TL), üçüncü aykırılıkta elli bin Türk Lirası (50.000 TL),
ç) 16 ncı maddenin on ikinci fıkrasına aykırı davrananlara beş bin Türk Lirası (5.000 TL),
idari para cezası uygulanır. Ayrıca, bu fıkranın (c) bendine göre üçüncü aykırılık nedeniyle idari para cezası verilenlerin yetki belgesi kapsamındaki faaliyetleri 6 ay süreyle geçici olarak durdurulur.
(2) Bu Yönetmelikte belirtilen kusurları işleyenler hakkında, 21 inci maddede belirtilen görevliler tarafından idari para cezası düzenlenir.
(3) Birden fazla kusurun bir arada işlenmesi halinde her kabahat için ayrı idari para cezası karar tutanağı düzenlenir.
(4) E-skuter ile ihlallerde bulunulması halinde, her bir e-skuter için ayrı ayrı idari para cezası uygulanır.
(5) İdari para cezalarına ilişkin diğer hususlarda ilgili mevzuat hükümleri esas alınır.
(6) Bu maddeye göre düzenlenecek tutanaklar, elektronik olarak da düzenlenebilir. Elektronik olarak düzenlenecek tutanaklara ilişkin hususlar, İdare tarafından düzenlenir.