Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca Birleşmiş Milletler tarafından tasarlanan ve engelliler için erişilebilir olan bina, iş yerleri, toplu taşıma araçları ve ürünleri göstermek için oluşturulan Erişilebilirlik Logosu'nun tanıtımı yapıldı.
Bakanlık tarafından, mekan ve hizmetlere, bağımsız ve güvenli ulaşılabilmesini ifade eden "erişilebilirlik uygulamaları"nın görünürlüğünün artırılması amacıyla hazırlanan erişilebilirlik logosuna ilişkin tanıtım toplantısı düzenlendi.
Bakanlık binası önünde düzenlenen programda konuşan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakan Yardımcısı Fatma Öncü, hükümetin, Türkiye'yi siyasi, sosyal, ekonomik, diplomatik ve hukuki tüm engellerden kurtarmak için yola çıktığını belirterek "engelsiz Türkiye"nin sadece teknik düzeltme ve düzenlemeleri değil, sisteme dair değişim ve dönüşümü de ifade ettiğini söyledi. Öncü, bireylerin kimlik ve kişiliğinden bağımsız, kendini mutlu hissetmesinin öncelikleri olduğunu ifade etti.
Engellilere yönelik düzenlemelere 2005'teki hukuki altyapıyı güçlendirme çalışmalarıyla başladıklarını ve 1500 maddelik engelliler hukuku oluşturduklarını kaydeden Öncü, Türkiye'nin 2007'de BM Engelli Hakları Sözleşmesi'ni ilk imzalayan ülkeler arasında yer aldığını hatırlattı.
Bakan Yardımcısı Öncü, engellilere yönelik pozitif ayrımcılığın 2010'da anayasal güvence altına alındığını, 2015'te Engelli Hakları Sözleşmesi Protokolü'nün onaylandığını anlattı. Öncü, "2030 Engelsiz Vizyonu"nu hazırladıklarını, 2013'te Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Sistemini kurduklarını kaydederek " Denetimler başlatarak belediyelerin ve kurumların harekete geçmelerini sağladık. Bugüne kadar 47 bin 527 denetim gerçekleştirdik. Denetim sonucu standartlara uygun olduğu tespit edilen bina, açık alan ve toplu taşıma araçlarına 'Erişilebilirlik Belgesi' veriyoruz. Bu kapsamda 2 bin 550 belge düzenledik." dedi.
"Erişilebilirlik eğitimlerine 20 bin 148 kişi katıldı"
Tanıtımını yaptıkları erişilebilirlik logosunun, ilgili belgeyi alan bina, açık alan ve toplu taşıma araçlarında kullanılabileceğini kaydeden Öncü, 2011'den bu yana düzenlenen erişilebilirlik eğitimlerine 20 bin 148 kişinin katıldığı bilgisini verdi.
Öncü, 2018'de erişilebilirlikle ilgili harcamalar için açılan özel bütçe kodunun kamu kurumlarınca kullanılmaya başlandığını, erişilebilirlik kültürünün oluşturulması için Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından 2020'nin "Erişilebilirlik Yılı" ilan edildiğini anımsattı.
Geçen yıl başlattıkları "Erişilebilirlik Atölyeleri" kapsamında, kaldırımlara ilişkin çalışmayı belediyelerle yürüttüklerini hatırlatan Öncü, atölyelere bu yıl da yaya geçitleri ve duraklar konularıyla devam edeceklerini bildirdi.
Öncü, atölyelerin ikinci ayağını oluşturan "Web Erişilebilirlik Eğitimi Serisi" kapsamında Cumhurbaşkanlığı, TBMM, EPDK, BDDK gibi düzenleyici denetleyici kurumlar ile yüksek yargı organları, YÖK ve üniversiteler, valilikler, il müdürlükleri ve belediyelerin de aralarında bulunduğu 850'den fazla kurumdan 3 bin 342 kişinin eğitimlere katıldığını anlattı. Bakan Yardımcısı Öncü, şunları kaydetti:
"Büyük önem atfettiğimiz çalışma konularından biri de acil durum ve tahliye planı ile sistemleri oldu. Uluslararası katılımla düzenlediğimiz iki çalıştayımız ile uluslararası alana da katkı sağlayacak standartları geliştirmeye bir adım daha yaklaştık. Ayrıca 'Akıllı Ulaşım Sistemlerinin Erişilebilirliği Çalıştayı'nı gerçekleştirdik. Güncel standardın kullanıldığı 'Web Erişilebilirlik Kontrol Listesi'ni tamamladık ve önümüzdeki günlerde kullanıma açacağız."
"BM'nin erişilebilirlik logosunun bu amaç için uygun olduğuna karar verdik"
Erişilebilirliğe ilişkin toplumsal farkındalığı artırmak amacıyla öğrencilere yönelik "Erişilebilirlik Temalı Yarışmalar" düzenleyeceklerini belirten Öncü, 2017'de hazırladıkları "Çocuklar İçin Erişilebilirlik Rehberi"ni de geliştireceklerini ifade etti.
Erişilebilirliği yaygınlaştırmanın önemine işaret eden Öncü, "erişilebilirlik logosu"nun da uygulamaların görünürlüğünü artırmak için atılan adımlardan biri olduğunu, BM tarafından tasarlanmış logonun bu amaca hizmet ettiğine karar verdiklerini bildirdi. Öncü, logonun kullanımına ilişkin süreç konusunda şunları kaydetti:
"Erişilebilirlik logosu, engelliler için erişilebilir olan bina, açık alan kullanımları, toplu taşıma araçları ile erişilebilir olan ürünleri göstermek için oluşturulmuştur. Fiziksel erişimin yanı sıra bilgi ve iletişim teknolojilerine erişimi de kapsamaktadır. Logomuz, denetim sonucu 'Erişilebilirlik Belgesi' almaya hak kazananlar tarafından bayrak, tabela, etiket gibi görünür alanlarda, broşür, kartvizit gibi basılı materyaller ile tanıtım ve reklam malzemelerinde kullanılabilecektir. Erişilebilirlik logosu ile erişilebilirlik artık daha görünür olacak."
"Vatandaşlar, bu logoyu gördüğü alana ve binaya bağımsız şekilde erişebilecek"
Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Orhan Koç ise bugünün Türkiye'de erişilebilirliğin geldiği noktayı ifade etmesi bakımından önemli olduğunu söyledi.
81 ilde "Erişilebilirlik Belgesi" alan 2000'i aşkın noktada bugün eş zamanlı olarak çeşitli aktiviteler yapıldığını belirten Koç, "Bundan sonra engelli, yaşlı, çocuk, kadın, tüm vatandaşlarımız, bu logoyu gördüğü bir alana ve binaya bağımsız şekilde erişebileceğini anlamış olacak." dedi.
Öncü ve Koç, daha sonra erişilebilirlik logolu bayrağı göndere çekti, etiketleri de Bakanlık girişi ile engelli rampası, anons sistemi ve tekerlekli sandalye alanının bulunduğu özel halk otobüsüne yapıştırdı.
Erişilebilirlik Logosu’nun özellikleri
Logodaki simetrik figür ve daire şekli küresel erişimi ve toplumu oluşturan bireyler arasındaki uyumu temsil ediyor. Kolları açık insan figürü, farklı özelliklere sahip insanların tümünün kapsanmasını sembolize ediyor. Logodaki kafa bilişsel düşünmeyi, dört mavi daire vücudun uç noktalarını, eller ve ayaklar hareketliliği ve kolların açık olması herkesi kapsayıcılığı anlatıyor.